ब्रिज करन्सी म्हणजे काय? XRP कशी कार्य करते? लेखक: अमरसिंहराजे
जगभरातील अर्थव्यवस्थेमध्ये विविध देशांची चलने (करन्सी) अस्तित्वात आहेत – जसे की डॉलर (USD), युरो (EUR), येन (JPY), रुपया (INR) इत्यादी. या चलनांमध्ये व्यवहार करताना एक चलन दुसऱ्या चलनात रूपांतर करावे लागते. यासाठी "ब्रिज करन्सी" ही संकल्पना वापरली जाते.
ब्रिज करन्सी म्हणजे काय?
ब्रिज करन्सी (Bridge Currency) म्हणजे दोन वेगवेगळ्या देशांच्या चलनांमध्ये व्यवहार करताना वापरण्यात येणारी अशी एक तटस्थ (neutral) करन्सी जी त्या दोन्ही चलनांच्या दरम्यान "पूल" सारखे काम करते. उदाहरणार्थ, जर भारतातून जपानमध्ये पैसे पाठवायचे असतील, तर INR थेट JPY मध्ये रूपांतर करणे काही वेळा अवघड व खर्चिक ठरते. अशा वेळी USD किंवा XRP सारख्या ब्रिज करन्सीचा वापर केला जातो.
XRP ही ब्रिज करन्सी म्हणून कशी कार्य करते?
XRP ही क्रिप्टोकरन्सी Ripple Labs कंपनीने विकसित केली आहे. XRP चे मुख्य उद्दिष्ट आंतरराष्ट्रीय पेमेंट्स वेगाने, कमी खर्चात आणि सुरक्षितरित्या करणे हे आहे. XRP हे एक "liquidity bridge" म्हणून काम करते – म्हणजेच, कोणतेही दोन चलने एकमेकात रूपांतर करताना XRP एक मध्यस्थ म्हणून वापरले जाते.
उदाहरण:
- भारतातील एखादी बँक INR पाठवते.
- ते INR XRP मध्ये रूपांतरित होते.
- XRP दुसऱ्या देशात पाठवले जाते (म्हणजेच ब्रिज).
- XRP त्या देशाच्या चलनामध्ये (उदा. JPY) बदलले जाते.
XRP कोणी नियंत्रित करते?
XRP हे Ripple Labs ने तयार केले असले तरी ते पूर्णपणे विकेंद्रीत (decentralized) नेटवर्कवर चालते. XRP Ledger नावाच्या ओपन-सोर्स तंत्रज्ञानावर याचे व्यवहार नोंदवले जातात. Ripple Labs काही प्रमाणात XRP चे मालक आहेत, पण नियंत्रण पूर्णपणे त्यांच्याकडे नाही.
रूपांतरण आणि एक्सचेंज प्रक्रिया कशी चालते?
- वापरकर्त्याला किंवा बँकेला जेव्हा पैसे पाठवायचे असतात, तेव्हा ते XRP मध्ये रूपांतरित होतात.
- XRP नेटवर्कवर ट्रान्सफर केली जाते (खूप वेगाने – काही सेकंदात).
- नंतर ते XRP गंतव्य देशाच्या स्थानिक चलनामध्ये रूपांतरित केले जाते.
- ही संपूर्ण प्रक्रिया बँक, पेमेंट प्रोव्हायडर किंवा एक्सचेंज प्लॅटफॉर्मद्वारे पार पडते.
XRP ची फी आणि वेळ:
- ट्रान्झॅक्शन फी: XRP चे व्यवहार शुल्क अत्यंत कमी आहे – फक्त 0.00001 XRP प्रति व्यवहार (या वेळी अंदाजे काही पैशांइतके).
- ट्रान्झॅक्शन वेळ: सरासरी 3-5 सेकंदांत व्यवहार पूर्ण होतो. पारंपरिक SWIFT प्रणालीत जिथे 3 ते 5 दिवस लागतात, तिथे XRP खूप जलद आहे.
XRP कोणती समस्या सोडवते?
- उच्च ट्रान्झॅक्शन फी: बँका आणि SWIFT वापरून पैसे पाठवताना जास्त शुल्क आकारले जाते. XRP मध्ये ही फी अत्यंत कमी आहे.
- वेळेचा अपव्यय: पारंपरिक प्रणालींमध्ये व्यवहार पूर्ण होण्यासाठी तास किंवा दिवस लागतात. XRP हे काही सेकंदात व्यवहार पूर्ण करते.
- लिक्विडिटी समस्या: अनेक चलनांमध्ये थेट विनिमय नसल्याने एक ब्रिज करन्सी आवश्यक असते. XRP हे हे काम अत्यंत प्रभावीपणे करते.
- Trust आणि Transparency: XRP Ledger वर सर्व व्यवहार सार्वजनिकपणे तपासता येतात, त्यामुळे पारदर्शकता वाढते.
निष्कर्ष:
XRP ही एक भविष्यकाळाची ब्रिज करन्सी आहे जी आंतरराष्ट्रीय आर्थिक व्यवहार अधिक सुलभ, जलद व किफायतशीर बनवते. पारंपरिक प्रणालींच्या मर्यादा दूर करून, XRP एक नवीन डिजिटल युग घडवत आहे.
लेखक: अमरसिंहराजे
(सर्व हक्क राखीव)
📌 Tagged:
#BridgeCurrency #XRP #Ripple #CryptoNews #Blockchain #DigitalCurrency #FinanceInMarathi #CryptoEducation
@Ripple
@cryptonews
@CoinDesk
@XRPArmy
No comments